Microsoft, yayınladığı her majör C# versiyonu için genel bir tema belirliyor ve bu tema çerçevesinde yeni C# dil özelliklerini bizlere sunuyor. C#’ın Mart 2017‘de yayınlanan 7.0 versiyonun teması aşağıdaki üç konuya odaklanıyor;

  • Alışılagelmiş bazı dil yapılarının daha basit kod ile ifade edilebilmesi
  • Performans optimizasyonu yapmamıza imkan sağlayacak yapılar
  • Mikroservisler ve sunucusuz uygulama (serverless) mimarileri gibi yeni yapılar ile veri alış verişini kolaylaştırmak

Bu yazımda yukarıdaki tema çerçevesinde C# 7.0 ile birlikte gelen yeni dil özelliklerini örnekler ile ele alıyorum.

C# 7.0

DİKKAT !!!

C# 7.0 konusuna gelmeden önce müsadenizle aşağıdaki giriş bölümünde biraz gevezelik yapacağım. Zamanım yok veya gevezelik çekemem diyorsanız doğrudan Yeni Dil Özellikleri Teması kısmından yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.

İyi bir programcının diller, platformlar, kütüphaneler, metodolojiler veya sembol olmuş kişiler konusunda fanatik olmaması gerektiğini düşünüyorum. Profesyonel kariyerimin ilk gününden bugüne bu fanatikliği sergilediğini düşündüğüm tüm programcı dostlarım ile bu konuyu her platformda sonuna kadar, bazen de aşırı hararetli bir şekilde, tartışmaktan ve bu konudaki görüşlerimi paylaşmaktan çekinmedim ve yorulmadım. Ancak sevgili Microsoft C# için yayınladığı her yeni dil özelliği ile beni de fanatikliğin sınırlarında dolaştırmayı başarıyor. Her yeni versiyon ile birlikte kafamda “C# sen ne güzel bir programlama dilisin!” şeklinde bir ses duyuyorum ve açıkçası bunu haykırmamak için kendimi zor tutuyorum. Ancak, C# için beslediğim bu duyguların fanatiklik boyutunda olmadığını rahatlıkla söyleyebilirim.

Herhangi bir iş için seçilecek programlama dilinin fanatizmden önce aşağıdaki ölçütler dikkate alınarak seçilmesi gerektiğini düşünüyorum;

  • Seçilen dil yapılacak işin doğası ile uyumlu mu?
  • Varolan bir ekiple ilerleniyorsa ekibin eski alışkanlıkları nelerdir?
  • İş gücü piyasasında seçilen dilin tercih durumu nasıl?
  • Dilin arkasında kim var ve bu şirket, kurum veya kişinin desteğini devam etmeme ihtimali nedir?
  • Benzer projelerde hangi diller tercih edilmiş?
  • Dilin standard kütüphanesine ilave olarak açık kaynak veya paralı kütüphane ekosistemi var mı?
  • Dilin öğrenilmesi için gereken zaman maliyeti nedir?
  • Dilin en iyi desteklediği yapılara ilave olarak çok da iyi başaramadığı yapılar ayağımıza dolanabilir mi?
  • Geliştirme ve çalıştırma platformu yapılacak iş ve ekibin konfigürasyonu ile uyumlu mu?

Tüm bu sorular için olumlu cevap alabileceğimiz bir programlama dilin pratikte var olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz bu nedenle C# ne kadar güzel bir dil olursa olsun tüm işlerimiz için uygun olmayabilir.

Programlama dilleri ve fanatizm konusunda genel görüşümü kısaca özetledikten sonra gelin şimdi C# 7.0 ile birlikte Microsoft’un bizlere sunduğu yeni yapıları teker teker ele alalım.

Bu Yazı Neden Yazıldı?

Bu yazı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yazılım Geliştirme Ekibine önümüzdeki Cuma (09 Mart 2018) veya bir sonraki hafta Cuma günü yapmayı planladığım aşağıdaki sunuma eşlik etmesi amacıyla yazıldı. Sunumda en az bir, en fazla 3 sayfa ve mümkünse kısa kod örnekleri ile görselleştirilen dil özelliklerini bu yazıda biraz daha kapsamlı ve tam örnekler ile aktarmayı hedefliyorum.

Yeni Dil Özelliklerinin Teması

Microsoft, yayınladığı her majör C# versiyonu için genel bir tema belirliyor ve bu tema çerçevesinde yeni C# dil özelliklerini bizlere sunuyor. C#’ın Mart 2017‘de yayınlanan 7.0 versiyonun teması aşağıdaki üç konuya odaklanıyor;

  • Alışılagelmiş bazı dil yapılarının daha basit kod ile ifade edilebilmesi
  • Performans optimizasyonu yapmamıza imkan sağlayacak yapılar
  • Mikroservisler ve sunucusuz uygulama (serverless) mimarileri gibi yeni yapılar ile veri alış verişini kolaylaştırmak

Microsoft, yukarıdaki maddeler ile uyumlu dil özelliklerini tasarlayıp geliştirirken C#’ın 5. ve 6. versiyonlarında olduğu gibi 7. versiyonunda da F# programlama dilinde yer alan bazı dil özelliklerini model olarak kullanıyor. Dolayısıyla, F# biliyorsanız veya en azında F#’ı incelediyseniz, C#’a eklenen dil özelliklerinden bazılarını kullanmak sizin için daha kolay olacaktır. Süregelen F# esintilerine ilave olarak Microsoft bundan önceki C# versiyon güncellemelerinden farklı olarak 5,6 ve 7 gibi majör versiyonlara ilave olarak C#’a 7 versiyonu ile birlikte 7.1 ve 7.2 şeklinde minör versiyonlar ile de yeni dil özelliklerini eklemeye devam edecek. Özetle, bir sonraki yeni dil özellikleri için 1-1.5 yıl beklemek zorunda kalmayacağız.

Bu yazı yazıldığında çoktan C#’ın 7.1 ve 7.2 versiyonları yayınlanmıştı. Başka bir yazı ile veya bu yazıya ekleme yaparak bu minör verisyonlar ile sunulan dil özelliklerini de ilerleyen zamanlarda ele almaya çalışacağım.

Yeni Neler Var ve Nasıl Kullanırım?

C# 7.0 ile gelen yeni dil özelliklerini bir çırpıda aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.

  • Yerinde out değişken tanımlayabilme
  • Tuple<T> için yeni söz dizimi
  • ref değişkenler ve ref return
  • Daha yetenekli switch/case ve is operatörü ile Desen eşleme (Pattern Matching)
  • Yerel fonksiyonlar
  • throw ifadeler ve yeni kullanım alanları
  • Constructor, finalizer, property getter ve setterları expression olarak tanımlayabilme
  • Genelleştirilmiş async dönüş tipleri
  • Basamak ayracı olarak alt çizgi ( _ )

Bu özellikleri kullanmak için temel olarak platform bazında aşağıdaki bileşenlere ihtiyacınız olacak.

  • Windows’da çalışıyorsanız
    • .NET Framework 4.6+ veya .NET Core 2.x+ SDK ve
    • Visual Studio 2017 veya Visual Studio Code
  • Linux’da çalışıyorsanız
    • .NET Core 2.x+ SDK veya Mono 5.0.0+
    • Visual Studio Code
  • OSX’de çalışıyorsanız
    • .NET Core 2.x+ SDK veya Mono 5.0.0+
    • Visual Studio for Mac veya Visual Studio Code

Her üç platformda da C# 7.0 özelliklerinin kullanılabilmesi için Roslyn derlyeci platformu paketlerine ve yeni dil özelliklerini içeren NuGet paketlerine ihtiyaç duyulur. Bu NuGet paketlerden bazılar şöyle;

  • Microsoft.Net.Compilers 2.0+
  • System.ValueTuple 4.3.0+
  • System.Threading.Tasks.Extensions

Bu temel gereksinimlere ilave olarak varolan projelerinizin C# 7.0 özelliklerini kullanabilmesi için proje bazında gelişmiş ayarlar kısmından veya json formatındaki proje konfigürasyonlarınızdan (.NET Core) C# versiyonunu değiştirmeniz gerekecek.

Visual Studio C# Versiyon Seçimi

Öncelikle Solution Explorer penceresinde projenizi seçip context menu’den Properties seçilir. Açılan Özellik formunda Build seçenekleri sayfası seçilir. Bu sayfada en altlardaki Advanced butonuna basılır.

Visual Studio Project Properties

Açılan gelişmiş proje derleme seçenkleri penceresinden belirli bir C# versiyonu veya en son majör veya minör versiyon şeklinde seçim yapılır.

Visual Studio Advanced Project Properties

Visual Studio Code C# Versiyon Seçimi

Visual Studio Code kullanıyorsanız csproj uzantılı dosyanızı veya .NET Core 2.1 öncesi bir .NET Core versiyonu ile oluşturduğunuz bir proje varsa project.json dosyasını açarak aşağıdaki gibi düzenlemeniz gerekir.

Visual Studio Code csproj

Visual Studio for Mac C# Versiyon Seçimi

Solution pad’inden projenizi seçip context menu’den Options seçtikten sonra açılan özellik diyaloğundan Build ana grubu altındaki General seçeneklerini seçerek aşağıdaki ekranda işaretlediğim Language Options seçeneklerinden kullanmak istediğiniz C# versiyonunu seçebilirsiniz.

Visual Studio for Mac Options

CI/CD Kullanımı

C# 7.0 projelerinizi Jenkins veya TeamCity gibi CI/CD platformları ile derliyorsanız MSBuild platform araçlarının 15.x versiyonunu agent CI/CD bilgisayarlarınıza kurmanız gerekir. Bu kurulumların ayrıntılarını kullandığınız CI/CD aracına göre araştırıp ayrıntılarını öğrenebilirsiniz.

Konunun pratik olarak çok da işe yaramayan ancak genel kültürümüzü arttıran kısımları ve basit anlamda kurulum vs konularını hallettiğimize göre artık örnek kodlar ile C# 7.0’ın sunduğu katma değerli yeni dil özelliklerini incelemeye başlayabiliriz

Yerinde out değişkenler

C#’ın out tanımlayıcısı metodlarımıza by reference parametreler geçmemizi sağlar. Value type tipinden parametreler metodlarımıza varsayılan olarak by value geçilir, yani metod çağırısı yaptığımız andaki değeri kopyalanarak çağırılan metoda gönderilir. Bunun pratik olarak karşılığını şöyle de ifade edebiliriz; out kullanılmadan geçilen value type parametrelerin değerini metod içinde değiştirseniz bile bu değişiklik metodun çağırıldığı noktada görünür değildir. out kullanılarak geçilen value type parametrelerin değerini metod içinde değiştirirseniz bu değşiklik metodun çağırıldığı noktada görünürdür. Şimdi gelin normal out kullanımını bir örnek ile görelim

public static void TestByValue(int deger)
{
    deger = -1;
    Console.WriteLine($"Metod içinde değer {deger}");
}

public static void TestByRef(out int deger)
{
    deger = -1;
    Console.WriteLine($"Metod içinde değer {deger}");
}

Bu iki metodu aşağıdaki gibi basit bir kurgu ile test edebiliriz.

var deger = 42;

TestByValue(deger);
Console.WriteLine($"By Value metod sonucunda değer {deger}");
// Çıktı : By Value metod sonucunda değer 42

TestByRef(out deger);
Console.WriteLine($"By Ref metod sonucunda değer {deger}");
// Çıktı : By Value metod sonucunda değer -1

Console.ReadLine();
return 0;

Yukarıdaki örnek ile out tanımlayıcısının nasıl kullanıldığını ve by reference ve by value metod parametrelerinin tanımlarının nasıl yapıldığını ve etkilerinin ne olduğunu hızlıca ele aldık.

TestByRef metodunu kullanırken out ile parametre geçebilmek için öncelikle deger isimli değişkeni metod çağırısı öncesinde tanımlamamız gerekiyor, en azında C# 7.0 öncesi için bu şekilde yapılması gerekiyordu. Bu durumda daha izole bir şekilde aşağıdaki gibi gösterebiliriz.

// Değişken tanımı
int yeniDeger = 42;

// Değişkenin out ile by reference metod parametresi olarak kullanımı 
TestByRef(out yeniDeger);
Console.WriteLine($"By Ref metod sonucunda değer {yeniDeger}");
// Çıktı : By Value metod sonucunda değer -1

C# 7.0 ile birlikte metodlara out tanımlayıcısı ile by reference parametre geçmek için öncesinde bir değişken tanımlamamıza gerek kalmadan aşağıdaki gibi metod parametresi verilirken yerinde out değişkenler tanımlayabiliriz.

TestByRef(out int yeniDeger);
Console.WriteLine($"By Ref metod sonucunda değer {yeniDeger}");
// Çıktı : By Value metod sonucunda değer -1

TestByRef metod çağırısının yapıldığı satırdan sonra aynı scope içinde artık yeniDeger değişkenini normal bir değişken gibi kullanabiliriz, örneğin Console.WriteLine satırındaki kullanım. Yerinde out değişken olan yeniDeger değişkenini tanımlarken tipini doğrudan int olarak belirtmeden var ile tanımlayıp derleyicinin tipi bizim için çıkarsamasına da izin verebilirdik.

TestByRef(out var yeniDeger);
Console.WriteLine($"By Ref metod sonucunda değer {yeniDeger}");
// Çıktı : By Value metod sonucunda değer -1

Yerinde out değişkenler özellikle TryParse metodlarını kullanımında kodumuzu daha sade hale getirir. Aşağıdaki örnek kod parçası ile bu tür bir kullanımı görebilirsiniz.

var girdi = Console.ReadLine();
if (Int32.TryParse(girdi, out var evreninSırrı) && evreninSırrı == 42)
    Console.WriteLine($"Evrenin sırrı {evreninSırrı}");
else
    Console.WriteLine($"Echo : {girdi}");

Tuple<T> İçin Yeni Söz Dizimi

Tuple denilen veri yapısı özellikle yeni bir sınıf tanımlamaya değmeyecek kadar az (ideali 2 veya 3) ancak birden fazla değeri metodlarımızdan sonuç olarak döndürmek için kullanılır. Aşağıdaki GetPersonInfo metodu verilen personId değerine göre üç değer barındıran Tuple<T0,T1,T2>generic tipinden sonuç döndürür.

public static Tuple<string,string,int> GetPersonInfo(int personId)
{
    switch(personId)
    {
        case 1:
            return new Tuple<string, string, int>("Seniha", "Özgür", 1976);   
        case 2:
            return new Tuple<string, string, int>("Ali", "Özgür", 1975);   
        case 3:
            return new Tuple<string, string, int>("Arda", "Özgür", 2006);   
        default:
            return null;
    }
}

C# 6 ve önceki versiyonlarda tuple değerleri tanımlamak için Tuple<T> generic tipine ihtiyaç duyulur. Tuple<T> tipi, string, List<T> veya Dictionary<K,V> benzeri bir tiptir ve C#’da yer alan bir dil yapısı değildir. Ayrıca,Tuple<T>ile tanımlanan değerler için elemanlarının tipleri dışında elemanlara isim verilmesi mümkün değildir. Bu nedenle Tuple<T> kullanımı hem suistimale kapı açar hem de kodun okunmasını, anlaşılmasını ve yorumlanmasını zorlaştırır.

Ancak, C# 7.0 ile birlikte Tuple<T>tipine gerek kalmadan, F#’dakine çok benzer bir söz dizimi ile doğrudan tuple değerler tanımlayıp kullanabiliriz.Yeni söz diziminde tuple değerleri basitçe iki parantez arasında virgül ile ayrılmış tipler veya değerler olarak aşağıdaki formata uygun olarak tanımlayabiliriz.

BİLGİ

F#’ı öğrenmek veya incelemek isterseniz F# ile Fonksiyonel Programlama kitabına başvurabilirsiniz.

Kitabın ilk üç bölümününe şu adresten erişebilirsiniz.

  • Tip tanımı olarak tuple söz dizimi (T0,T1,T2,...)
  • Değer olarak tuple söz dizimi (D0,D1,D2,...)

Bu kurallara uygun olarak aşağıdaki gibi yeni bir GetPersonInfoNew metodu tanımı yapabiliriz.

public static (string, string, int?)GetPersonInfoNew(int personId)
{
    switch (personId)
    {
        case 1:
            return ("Seniha", "Özgür", 1976);
        case 2:
            return ("Ali", "Özgür", 1975);
        case 3:
            return ("Arda", "Özgür", 2006);
        default:
            return (null, null, null);
    }
}

İlk satırdaki (string, string, int?) ifadesi ilk iki elemanı string üçüncü elemanı da ìnt? olan tuple dönüş tipini ifade eder.

Metodun içindeki ("Ali", "Özgür", 1975) şeklindeki tanımlar da tuple değerleri ifade eder.

Tuple<T> tipi ile yapamadığımız ancak yeni söz dizimi ile yapaldiğimiz işlemlerden birisi de tuple değerleri için isim kullanılabilmesidir. Yukarıdaki GetPersonInfoNew metodunda tuple elemanlarına aşağıdaki gibi isimler verip dönüş değerlerini de sıraya uyarak ve isimleri kullanarak oluşturabiliriz.

public static (string ad, string soyad, int? yil) GetPersonInfoNew(int personId)
{
    switch (personId)
    {
        case 1:
            return (ad:"Seniha", soyad:"Özgür", yil:1976);
        case 2:
            return ("Ali", soyad:"Özgür", 1975);
        case 3:
            return ("Arda", "Özgür", yil:2006);
        default:
            return (null, null, null);
    }
}

İlk satırdaki (string ad, string soyad, int? yil) ifadesi ile ilk elemanının tipinin string ve isminin ad olduğu, ikinci elemanın tipinin string ve isminin soyad olduğu ve sonuncu elemanın da tipinin int? ve isminin yil olduğunu ifade ediyoruz.

Metodun içindeki (ad:"Seniha", soyad:"Özgür", yil:1976) şeklindeki tuple değeri tanımında da elemanların değerlerini isimlerini kullanarak tanımlıyoruz. Elemanları isimli tuple değerleri oluştururken eleman isimlerinin hepsini kullanmak veya bir kısmını kullanmak opsiyoneldir. Örneğin return ("Ali", soyad:"Özgür", 1975) şeklinde oluşturduğumuz tuple değerinde sadece ikinci elemanın değerini ismini de kullanarak (soyad) tanımladık.

DİKKAT!!!

Tip tanımında elemanlarına isim verilen tuple değerleri için elemanların sırası değiştirilemez.

BİLGİ

Tip tanımında elemanlarına isim verilen tuple değerleri oluşturulurken sıralama değiştirilmeden tanımdan farklı isimler kullanılırsa C# derleyicisi hata vermez ancak bir uyarı mesajı üretir.

Yeni söz dizimi ile metod dönüş değeri olarak gelen tuple değerlerini aşağıdaki gibi değişkenlere atayabiliriz.

var person1 = GetPersonInfo(1);
Console.WriteLine($"Person 1 {person1}");
// Çıktı : Person 1 (Seniha, Özgür, 1976)

(string ad, string soyad, int? yil) = GetPersonInfo(2);
Console.WriteLine($"Person 2 {ad},{soyad},{yil}");
// Çıktı : Person 2 Ali,Özgür,1975

var person3 = (ad: "Arda", soyad: "Özgür", yil: 2006);
Console.WriteLine($"Person 3 {person3}");
// Çıktı : Person 1 (Arda, Özgür, 2006)

Tuple Değerlerin Elemanlarını ( _ ) İle Göz Ardı Etme

Yukarıdaki örnekte yer alan GetPersonInfo(2) metod çağırısının döndürdüğü tuple değerin bazı elemanlarının değerlerini göz ardı etmek istersek göz ardı edilecek elemanlar için değişken ismi vermek yerine alt çizgi ( _ ) yer tutucusu kullanılabilir. Bu yer tutucu değere yeni söz diziminde discard denilir. Aşağıda tuple dçnüş değerinin sadece soyad isimli elemanının değerini söküp diğer elemanların değerlerin _ ile nasıl göz ardı edebileceğimizi görebilirsiniz.

(_, string soyad, _) = GetPersonInfo(2);
Console.WriteLine($"Person 2 Soyadı = {soyad}");
// Çıktı : Person 2 Soyadı = Özgür

Sınıflarda Deconstruct metodu

C# 7.0 ile birlikte tasarladığımız sınıflardan üretilmiş nesnelerin bazı özelliklerini tuple değerler olarak sökülerek kullanılmasını sağlamak için sınıflarımıza Deconstruct isimli bir metodun eklenmesi yeterlidir. Deconstruct metodu sadece bir konvansiyondur yani C#’a eklenen yeni bir dil özelliği değildir . C# derleyicisi, konvansiyona uygun olarak sınıflarımıza ekleyeceğimiz Deconstructmetodunun tanımına istinaden değerlerin tuple olarak sökülmesini sağlayan kodu derleme anında bizim için otomatik olarak üretir.

Aşağıdaki gibi bir PersonalInfosınıfımızın olduğunu varsayalım. Bu sınfımızın en ilginç özelliği iki tane out parametresi olan ve herhangi bir sonuç döndürmeyen Deconstructmetodudur.

public class PersonalInfo
{
    public int Id
    {
        get;
        set;
    }

    public string Ad
    {
        get;
        set;
    }

    public string Soyad
    {
        get;
        set;	
    }

    public int? Yil
    {
        get;
        set;
    }

    public void Deconstruct(out string ad, out string soyad)
    {
        ad = this.Ad;
        soyad = this.Soyad;
        yil = this.Yil;
    }
}

Dönüş tipi void, adı Deconstruct ve tüm parametreleri out` ile tanımlı bir metod varsa C# derleyicisi bu tipten nesnelerin özelliklerini aşağıdaki gibi sökülerek kullanılabilmesini sağlayan kodu derleme anıda otomatik olarak üretir.

// PersonalInfo sınıfndan ali isimli nesneyi üret
var ali = new PersonalInfo { Id=2, Ad = "Ali", Soyad = "Özgür", Yil = 1976 };

// ali isimli nesneyi tuple değer olarak kullan
(string aliAd, _) = ali;
Console.WriteLine($"Person 2 Ad = {aliAd}");
// Çıktı : Person 2 Soyadı = Özgür

ILSpy ile uygulamamızı decompile ettiğimizde yukarıdaki kod bloğunu IL komutları karşılığı aşağıdaki gibi olur. Bu komutlarda IL_017b satırında (string aliAd, _) = ali atamasının yerine derleyicinin PersonalInfo sınıfının Decompile metoduna çağrı ürettiğini görebilirsiniz.

// 	PersonalInfo ali = new PersonalInfo
// 	{
// 		Id = 2,
// 		Ad = "Ali",
// 		Soyad = "Özgür",
// 		Yil = 1976
// 	};
IL_013d: newobj instance void SevenFeatures.PersonalInfo::.ctor()
IL_0142: dup
IL_0143: ldc.i4.2
IL_0144: callvirt instance void SevenFeatures.PersonalInfo::set_Id(int32)
// (no C# code)
IL_0149: nop
IL_014a: dup
IL_014b: ldstr "Ali"
IL_0150: callvirt instance void SevenFeatures.PersonalInfo::set_Ad(string)
IL_0155: nop
IL_0156: dup
IL_0157: ldstr "Özgür"
IL_015c: callvirt instance void SevenFeatures.PersonalInfo::set_Soyad(string)
IL_0161: nop
IL_0162: dup
IL_0163: ldc.i4 1976
IL_0168: newobj instance void valuetype [System.Runtime]System.Nullable`1<int32>::.ctor(!0)
IL_016d: callvirt instance void SevenFeatures.PersonalInfo::set_Yil(valuetype [System.Runtime]System.Nullable`1<int32>)
IL_0172: nop
IL_0173: stloc.s 8
// ali.Deconstruct(out text, out text2);
IL_0175: ldloc.s 8
IL_0177: ldloca.s 10
IL_0179: ldloca.s 11
IL_017b: callvirt instance void SevenFeatures.PersonalInfo::Deconstruct(string&, string&)
// (no C# code)
IL_0180: nop
// string aliAd = text;
IL_0181: ldloc.s 10
IL_0183: stloc.s 9
// Console.WriteLine(string.Format("Person 2 Ad = {0}", aliAd));
IL_0185: ldstr "Person 2 Ad = {0}"
IL_018a: ldloc.s 9
IL_018c: call string [System.Runtime]System.String::Format(string, object)
IL_0191: call void [System.Console]System.Console::WriteLine(string)

Tuple Değerlerin Eşitliği

Tuple değerleri == operatörü ile karşılaştıramazsınız. Karşılatırma işlemi için Equals metodunu kullanmalısınız. Equals metodu tuple değerlerin elemanların sırasının, tipinin ve değerlerinin aynı olup olmadığını test eder. BU şekile yapılan eşitlik kontrolüne yapısal eşitlik (structural equality) kontrolü de denir.

var d1 = ("Ali", 1);
var d2 = ("Ali", 1);
var d3 = ("Ali", 2);
var d4 = ("Ali", "Özgür",1);

// Derleyici hatası!
// d1==d2

Console.WriteLine($"d1==d2 => {d1.Equals(d2)}");
// Çıktı d1==d2 => True

Console.WriteLine($"d1==d3 => {d1.Equals(d3)}");
// Çıktı d1==d3 => False

Console.WriteLine($"d1==d4 => {d1.Equals(d4)}");
// Çıktı d1==d4 => False

ref Değişkenler ve ref return

ref tanımlayıcısı da out tanımlayıcısına benzer bir şekilde metodlarımıza by reference parametreler geçebilmemizi sağlar. out ve ref arasındaki günlük programlama aktivitelerinde karşımıza çıkan en temel fark out parametrelerine metod içinde mutlaka ama mutlaka bir değer atanması zorunluluğudur, ref parametreler için böyle bir zorunluluğumuz yok.

Yukarıda out parametre kullanarak oluşturduğumuz örnek TestByRef metodunu ref kullanarak aşağıdaki gibi yazabiliriz.

// By ref parametreye dokunmadık
public static void TestByRef(ref  int deger)
{
    Console.WriteLine($"Metod içinde değer {deger}");
}

// VEYA aşağıdaki gibi by ref parametrenin değerini değiştirebiliriz
public static void TestByRef(ref int deger)
{
    deger = 42;
    Console.WriteLine($"Metod içinde değer {deger}");
}

ref kullanımını hızlıca hatırladıktan sonra gelin şimdi ref değişkenler ve return ref dil özelliğini ele alalım. Aşağıdaki örnek StockInfo sınıfının FindStock statik metodu, ilk parametredeki dizi içinden ikinci parametre ile verilen değeri bulup bu değeri by reference döndürür.

public class StockInfo
{
    public string Symbol { get; set; }
    public decimal CurrentPrice { get; set; }

    public static ref string FindStock(string[] stocks, string stockSymbol) // (1) <-- !!!
    {
        var idx = Array.IndexOf(stocks, stockSymbol);
        if (idx < 0)
            throw new ApplicationException("Stock nıt found!");

        return ref stocks[idx]; // (2) <-- !!!
    }
}

FindStock metodunun imzasında (1) ve değer dönüşü için kullanılan return satırında (2) önceki C# versiyonlarında sadece metod parametreleri için kullanabildiğimiz ref tanımlayıcısını C# 7.0 ile birlikte by reference metod dönüş değerleri oluşturmak için kullanabiliyoruz. Ancak, referans döndüren metodları kullanırken çok önemli bir noktaya dikkat edilmesi gerekiyor; metod çağırısının ve metod sonucunu tutacak olan değişkenimizin önüne ref tanımlayıcısını koymazsak (1) C# derleyicisi referans değer döndüren fonksiyonu normal değer döndüren bir fonksiyon gibi çağıracak şekilde bir kod üretir.

Örneğimizdeki FindStock metod çağırısını ref tanımlayıcısı kullanamdan yaparsak stocks dizisinin eşleşen elemanının değeri kopyalanarak döndürülür. Bu durumda appleSymbol değişkenini değerini sonradan değiştirsek (2) bile stocks dizisinde ilgili elemanın değeri değişmez (3).

var stocks = new string[4] { "THY", "MSFT", "AAPL", "TSLA" };
var appleSymbol = StockInfo.FindStock(stocks, "AAPL"); // (1) <-- !!! ref kullanmadık

Console.WriteLine($"appleSymbol => {appleSymbol}");
// Çıktı : appleSymbol => AAPL

appleSymbol = "xAAPL"; // (2) <-- 
Console.WriteLine($"appleSymbol => {appleSymbol}, stocks[2] => {stocks[2]}"); // (3) <--
// Çıktı : appleSymbol => xAAPL, stocks[2] => AAPL

Yukarıdaki FindStock metod çağırısını ref tanımlayıcısı ile yaparak sonuç değişkenini de ref ile tanımlarsak (1) sonuç olarak stocks dizisinin eşleşen elemanının referansı döndürülür. Bu durumda msftSymbol değişkeninin değerini sonradan değiştirdiğimizde (2) stocks dizisinde ilgili elemanın değeri de değişir (3).

ref var msftSymbol = ref StockInfo.FindStock(stocks, "MSFT"); // (1) <-- !!!

Console.WriteLine($"msftSymbol => {msftSymbol}");
// Çıktı : msftSymbol  => MSFT

msftSymbol = "xMSFT"; // (2) <-- !!!
Console.WriteLine($"msftSymbol => {msftSymbol}, stocks[1] => {stocks[1]}"); // (3) <-- !!!
// Çıktı : msftSymbol => xMSFT, stocks[1] => xMSFT

Desen Eşleme ( is ve switch/case )

Desen eşleme F#’ın en sevdiğim özellikelerinden birisi. F#’daki desen eşleme yapısı (match/with) kabaca C#’daki switch/case yapısına benziyor. Ancak, F# desen eşlemelerinde derleyici marifeti ile basit tipleri eşlemekten daha fazlası da yapılabiliyor. Örneğin C#’ın 7.0’dan önceki versiyonlarında switch/case ile tipe göre eşleme yapmak mümkün değilken F#’da bu tip eşlemeler rahatlıkla yapılabiliyor.

C# 7.0 ile birlikte switch/case yapısının yeni özelliklerini hemen ele alacağız ancak önce gelin C#’da tip kontrolü yapmak için kullanılan is operatöründe yapılan basit ama çok güçlü değişikliği ele alalım.

Örnek StockInfo sınıfından nesneleri karşılaştırmak için Equals metodunu aşağıdaki gibi oluşturalım.

public class StockInfo
{
    // ...
    // ...
    // ...    
    
    public override bool Equals(object obj)
    {
        if (!(obj is StockInfo)) // (1) <-- !!!
            return false;

        var s = obj as StockInfo; // (2) <--- !!!
        return this.Symbol == s.Symbol && this.CurrentPrice == s.CurrentPrice;
    }
}

Equals metodu Object sınıfından devralınan bir metod ve girdi parametresi olarak object tipinden bir değer alıyor. Örneğimizde (1) ile belirtilen satırda is operatörü kullanarak gelen parametrenin tipinin StockInfo olup olmadığını test ediyoruz. Eğer gelen parametre StockInfo tipinden değilse karşılaştırma işleminin sonucunu false olarak dönüyoruz. Gelen parametre StockInfo tipinden ise (2) ile belirtilen satırda as operatörü ile obj parametresini StockInfo tipine cast ediyoruz. Metodun geri kalan satırlarında iki nesnenin özelliklerini karşılaştırıp sonucu hesaplanıyor. Bu örnekteki kullanımda is operatörünün kullanım şablonu aşağıdaki gibidir.

<karşılaştırılan-nesne> is <karşılaştırılan-tip>

C# 7.0 ile birlikte is operatörü sadece tip testi yapmıyor aynı aynı zamanda tip testinin başarılı olması durumunda yerinde o tipten bir değişken tanımlamamıza izin veriyor. Yeni hali ile is operatörünün şablonu şöyle;

<karşılaştırılan-nesne> is <karşılaştırılan-tip> <karşılaştırılan-tipten-değişken>

Örnek Equals metodunu is operatörünü yukarıdaki yeni şablonuna uygun olarak kullandığımıza aşağıdaki gibi daha sade bir şekilde yazabiliyoruz. Örneğimizde tip testinin doğru olması durumunda is sonucu true oluyor ve takip eden metod bağlamında kullanabileceğimiz StockInfo tipinden bir s değişkeni oluşturuluyor.

public class StockInfo
{
    // ...
    // ...
    // ...    
    
    public override bool Equals(object obj)
    {
        public override bool Equals(object obj)
        {
            return obj is StockInfo s
                ? this.Symbol == s.Symbol && this.CurrentPrice == s.CurrentPrice 
                : false;
        }
    }
}

Örnek kodu ILSpy ile decompile ettiğimizde Equals metodu içindeki obj is StockInfo s satırı için C# derleyicisinin s = (obj as StockInfo)) != null şeklinde bir kod ürettiğini görebiliriz.

IL_0000: nop
// return (s = (obj as StockInfo)) != null && this.Symbol == s.Symbol && this.CurrentPrice == s.CurrentPrice;
IL_0001: ldarg.1
IL_0002: isinst SevenFeatures.StockInfo
// (no C# code)
IL_0007: dup
IL_0008: stloc.0
IL_0009: brtrue.s IL_000e

IL_000b: ldc.i4.0
IL_000c: br.s IL_0035

is operatörünün bu yeni hali genel resme bakıldığında C# derleyicisinin daha önce üretemediği ancak desen eşleme yapılarının dile eklenmesi için gerekli IL kodunu C# 7.0 ile birlikte artık üretebilidiği anlamına geliyor. Gelin şimdi C#’ın ilk gününden beri bazen severek bazen de hiç istemeyerek kullandığımız switch/case dil yapısına eklenen yeni özellikleri ele alalım. Örneğimiz için Describe isimli statik bir metod tanımlayacaığız. Bu metoddan beklentimiz girdi parametresi olarak verilen object tipinden bir parametrenin tipini ve değerini inceleyerek int, StockInfo ve null için tanımlama metni döndürmesi. Bu işlevi kodlamak için switch/case yapısını kullanamayız, çünkü switch/case sadece char, bool, string, enum ve sayısal tipleri ile basit eşleştirmeler yapabilir. Bu nedenle switch/case yerine if/else yapısı ile metodumuzu aşağıdaki gibi oluşturabiliriz.

public static string Describe(object value)
{
    if (value is int)
    {
        return $"Tam sayı, değeri = {(int)value}";
    }
    else if (value is StockInfo)
    {
        return $"StockInfo, fiyatı = {((StockInfo)value).CurrentPrice}";
    }
    else if (value == null)
    {
        return "Değer null";
    }
    else
    {
        return "Tanımsız tip veya değer";
    }
}

Önceki C# versiyonlarında, formel olmamakla birlikte, case koşulları aşağıdaki basit formata uygun olarak oluşturuluyordu. Bu formatta <değer> ifadesinin yerine char, string, bool veya nümeric tiplerden değer yazılarak basitçe switch(<ifade>) ile belirtilen ifadenin değeri ile case <değer> ifadesindeki değer eşitliği testi yapılması sağlanabiliyor.

case <değer>

C# 7.0 ile birlikte case koşullarını aşağıdaki formata, formel olmamakla birlikte, uygun olarak oluşturabiliyoruz.

case [<değer>] veya [<tip> <değişken>]

Örnek Describe metodunu yeni case şablonunu kullanarak C# 7.0 ile aşağıdaki gibi yeniden oluşturuabiliriz.

public static string Describe(object value)
{
    switch (value)
    {
        //Şablon => case [<değer>]
        case null: // Eski yönteme benzer null değer eşleme.
            return "Değer null";

        //Şablon => case [<değer>]
        case 42: // Eski yöntem ile değer eşleme.
            return $"Mucize sayımız 42";
        
        //Şablon => case [<tip> <değişken>]
        case int v: // C# 7.0 tip kontrolü ve yerinde değişken tanımı ile desen eşleme. 
            return $"Tam sayı, değeri = {v}";

        //Şablon => case [<tip> <değişken>]
        case StockInfo s: // C# 7.0 tip kontrolü ve yerinde değişken tanımı ile desen eşleme.
            return $"StockInfo, fiyatı = {s.CurrentPrice}";
        default:
            return "Tanımsız tip veya değer";
    }
}

Yukarıdaki örnekte yer alan yeni usül case int v ve case StockInfo s yazımını daha rahat hatırlayabilmek için kafanızda is operatörü ile is int v ve is StockInfo s şeklinde moelleyebilirsiniz.

when ile koşullu eşleme

Yeni dil özelliklerinden bir diğeri de case koşullarında when ile koşul kontrolü yapılabilmesidir. Formel olmamakla birlikte, when koşulları da dahil edildiğinde case şablonunun aşağıdaki gibi olduğunu söyleyebiliriz.

case <değer> | <tip> <değişken> [ when <koşul-kontrolü> ]

Şimdi gelin yukarıdaki örneğimizde case 42 şeklinde yer alan eski tarz case eşlemesini when ile koşul kontrolü kullanarak yeniden oluşturalım.

public static string Describe(object value)
{
    switch (value)
    {
        //Şablon => case [<değer>]
        case null: // Eski yönteme benzer null değer eşleme.
            return "Değer null";

        //Şablon => case <tip> <değişken> [ when <koşul-kontrolü> ]
        case int v when v == 42: // C# 7.0 when ile koşul kontrolü
            return $"Mucize sayımız 42";
        
        //Şablon => case [<tip> <değişken>]
        case int v: // C# 7.0 tip kontrolü ve yerinde değişken tanımı ile desen eşleme. 
            return $"Tam sayı, değeri = {v}";

        //Şablon => case [<tip> <değişken>]
        case StockInfo s: // C# 7.0 tip kontrolü ve yerinde değişken tanımı ile desen eşleme.
            return $"StockInfo, fiyatı = {s.CurrentPrice}";
        default:
            return "Tanımsız tip veya değer";
    }
}

Desen Önceliği

switch/case dil yapısının bize yansıyan yeni kullanım özelliklerine ilave olarak hatalı kod yazmamızı engelleyen önemli bir düzenleme daha söz konusu. Bu düzenleme ile C# derleyicisi derleme anında case koşullarının birbirini ezip ezmediğine (öncelik testi veya genellilik testi de denilebilir) karar vererek sıralama sorunu tespit etmesi durumunda derleme işleminin başarısız olmasını sağlıyor. Koşulların birbirini ezip ezmeyeceği kontrolünde kullanılan algoritma temelde case ifadelerindeki desenlerin birbirine göre daha genel veya daha spesifik olup olmadığını tespit ediyor. Örneğin when ile koşul kontrolü yapılan ifadeler aynı tipten daha genel [<tip> <değişken>] şablonundaki ifadelerden daha spesifik olup sıralamaya göre daha üst sırada yer almalılar.

Yukarıdaki örneğimizde yer alan case int v when v == 42 ifadesi ile case int v ifadelerinin sırası aşağıdaki gibi değiştirildiğinde derleyici “CS8120: The switch case has already been handled by a previous case.” şeklinde bir hata vererek derleme işlemini durduruyor.

public static string Describe(object value)
{
    switch (value)
    {
        //Şablon => case [<değer>]
        case null: // Eski yönteme benzer null değer eşleme.
            return "Değer null";

        //Şablon => case [<tip> <değişken>]
        case int v: // C# 7.0 tip kontrolü ve yerinde değişken tanımı ile desen eşleme. 
            return $"Tam sayı, değeri = {v}";

        //Şablon => case <tip> <değişken> [ when <koşul-kontrolü> ]
        case int v when v == 42: // C# 7.0 when ile koşul kontrolü
            return $"Mucize sayımız 42";

        //Şablon => case [<tip> <değişken>]
        case StockInfo s: // C# 7.0 tip kontrolü ve yerinde değişken tanımı ile desen eşleme.
            return $"StockInfo, fiyatı = {s.CurrentPrice}";
        default:
            return "Tanımsız tip veya değer";
    }
}

Özetlemek gerekirse eskiden önemli olmayan veya derleyicinin kontrol etmediği case koşullarının sırası C# 7.0 ile birlikte artık önemli ve derleyici tarafından kontrol altına alınmış durumda.

Yerel Fonksiyonlar/Metodlar

Yerel fonksiyon denildiğinde kafanızda neye ve kime göre yerel şeklinde bir soru oluşabilir. Hemen açıklayalım; C# açısından yerel fonksiyon bir başka fonksiyonun içinde tanımlanabilen fonksiyon anlamına geliyor.BU tür fonksiyonlara nested fonksiyonlar veya metodlar da denilebilir. Yerel fonksiyon tanımı yapma imkanı C# dışındaki bir çok programlama dilinde (örneğin; Pascal, Delphi ve F#) zaten öteden beri olan yapılar.

Örnek olarak ShowOddOrEven isimli bir metod oluşturalım. Bu metoddan beklentimiz parametre olarak geçilen sayının tek mi, çift mi veya sıfır mı olduğunu ifade eden bir mesaj döndürmesi olsun. Bu metodun içinde de IsEven isimli başka bir metod ile parametre olarak verilen değeri için tek/çift kontrolü yapalım.

public static string ShowOddOrEven(int num)
{
    switch(num)
    {
        case 0 :
            return "Sıfır";
        default:
            return IsEven(num) ? "Çift" : "Tek";      
    }
}

public static bool IsEven(int n)
{
    return n % 2 == 0;
}

IsEven metodunun ShowOddOrEven dışında başka hiç bir metod tarafından kullanılmadığını varsayarak IsEven metodunu yerel bir fonksiyon olarak aşağıdaki gibi ShowOddOrEven içine taşıyabiliriz.

public static string ShowOddOrEven(int num)
{
    // Metod içinde metod 
    bool IsEven(int n)
    {
        return n % 2 == 0;
    }

    switch (num)
    {
        case 0:
            return "Sıfır";
        default:
            return IsEven(num) ? "Çift" : "Tek";
    }
}

Yerel fonksiyonların tanımlanması çok basit bu nedenle her yerde kullanmak isteyebilirsiniz. Ancak, ben yerel fonksiyonların mutlaka belirli bir politikaya uygun olarak kullanılmasını öneriyorum. Örneğin IsEven metodu daha karmaşık bir metod olsaydı ve farklı yerlerinden de kullanılma potansiyeli olan bir iş yapsaydı yerel fonksiyon olarak tanımlanması uygun olmazdı.

public static string ShowOddOrEven(int num)
{
    // Metod içinde metod 
    bool IsEven() // (1) <-- !!!
    {
        var yerelMetodDegiskeni = "Yerel metoda ait";
        Console.WriteLine($"anaMetodDegiskeni => {anaMetodDegiskeni}"); // (2) <-- !!!       
        return num % 2 == 0; // (3) <-- !!!        
    }


    var anaMetodDegiskeni = "Ana metoda ait";

    // Console.WriteLine($"yerelMetodDegiskeni => {yerelMetodDegiskeni}"); // (3) <-- !!!    
    switch (num)
    {
        case 0:
            return "Sıfır";
        default:
            return IsEven(num) ? "Çift" : "Tek";
    }
}

DİKKAT !!!

Yerel fonksiyon tanımlarında private, public ve protected benzeri access modifierlar kullanılmaz.

Yerel Fonksiyon Scope Kuralları

Metod içinde tanımlı yerel fonksiyonların ana metod içindeki değerlere ve tam tersi ana metodun yerel fonksiyon içindeki değerlere erişimi ile ilgili çok basit ve temel iki kurala uyulmalıdır

  1. Yerel metod, kendi tanımından önce tanımlı tüm ana metod değerlerine erişebilir. Örneğimizde (1) ve (3) ile işaretlediğimiz satırlar bu kurala uygun satırlardır, (2) ile işaretli satır ise bu kurala uygun değildir.
  2. Yerel metodun içinde tanımlı değerler ana metod içinden erişilebilir değildir. Örneğimizde (4) ile işaretli olan satır bu kurala uygun olmayan erişim denemesini göstermektedir.
public static string ShowOddOrEven(int num)
{
    var anaMetodDegiskeni = "Ana metoda ait";

    // Metod içinde metod 
    bool IsEven() 
    {
        var yerelMetodDegiskeni = "Yerel metoda ait";

        // Ana metod değişkeni. Yerel fonksiyon tanımından önce tanımlanmış dolayısıyla kullanılabilir
        Console.WriteLine($"anaMetodDegiskeni => {anaMetodDegiskeni}"); // (1) <-- !!!       
        
        // Hata ana metod değişkeni ancak yerel fonksiyon tanımından sonra tanımlanmış
        // Console.WriteLine($"anaMetodaAitBaskBirDegisken => {anaMetodaAitBaskBirDegisken}"); // (2) <-- !!!       
        return num % 2 == 0; // (3) <-- !!!        
    }

    var anaMetodaAitBaskBirDegisken = "Ana metoda ait başka bir değişken ";

    // Yerel metod değişkeni, ana metod içinden erişilemez
    // Console.WriteLine($"yerelMetodDegiskeni => {yerelMetodDegiskeni}"); // (4) <-- !!!    
    switch (num)
    {
        case 0:
            return "Sıfır";
        default:
            return IsEven() ? "Çift" : "Tek";
    }
}

NOT

Microsoft’un yerel fonksiyonlar ile ilgili dokümanlarında yield kullanılan ve genelde IEnumerable ile işlem yapılan metodlarda ve Task<T> döndüren async metodlarda asıl işlemin yerel bir fonksiyon içinde yapılması, parametre kontrolleri gibi koşul/geçerlilik kontrollerinin de ana metodun başında yapılması öneriliyor. Yerel fonksiynlar için önerilen ve geçerli kullanım örnekleri tabii ki bu ikisi ile kısıtlı değil.

throw İfadeler

Throw ifadelerin(expression) neden yeni bir dil özelliği olduğunu anlamak için öncelikle çok genel bir fark ve tanım olarak expression ve statement arasındaki farkı ele almamız gerekiyor.

Statement, genel olarak bir dönüş değeri olmayan programlama dili yapılarına denir. Türkçesini cümle veya cümlecik olarak tanımlayabiliriz. Statement’ların dönüş değeri olmadığı için başka statementlar veya ifadeler ile birleştirilip yeni değerler döndürecek şekilde kombine edilemezler.

while(true==true); // Bir statement, dönüş değeri yok
throw (new Exception()); // Bir statement, dönüş değeri yok
if(x == 100) return true; else return false; // if/else bir statement, dönüş değeri yok

// Statementlar birbiri ile kombine edilemez
if(x==100) ? throw new Exception() : false;

Expression ise bir dönüş değeri olan ve diğer expressionlar ile kombine edilebilen programlama dili yapılarına denir.

var sonuc = (x==100) && (y > 100); // x == 100 ve y > 100 expression
var toplam = x + y; // x + y expression
var birArrtirilmisToplam = (x + y)++;

Statement ve expression arasındaki farkı kabaca anladıktan sonra önceki versiyonlarda statement olan throw‘un C# 7.0 ile birlikte nasıl bir değişikliğe uğradığını basit bir örnek ile ele alalım. Örneğimizi aşağıdaki basit ToStr metodu üzerinden yapalım; bu metoddan beklentimiz object tipinden verilen girdi parametresinin değeri null değilse ilgili nesnenin ToString() metodunu çağırması ve bunun sonucunu döndürmesidir.

public static string ToStr(object input)
{
    if( input == null)
        throw new Exception();
    else
        return input.ToString();

}

ToStr metodunu örneğin ?: (ternary conditional operator) kullanarak daha kısa bir şekilde yazmak isteseydik aşağıdaki gibi bir kullanım mümkün olmazdı. Çünkü, ?: operatörünün her iki dalının da (? ve : dalları) aynı tipten bir sonuç döndürmesi gerekir. Ancak, C# 7.0 öncesinde, throw bir statement olduğu için bir dönüş değeri olamaz ve ?: operatörünün beklediği koşul sağlanmaz ve derleme anında hata alınır.

public static string ToStr(object input)
{
    return input == null
        ?  throw new Exception() 
        :  input.ToString(); 
}

C# 7.0 ile birlikte throw bir satatement olarak değil bir expression ele alınıyor ve yukarıdakine benzer yazımlar mümkün hale geliyor. Bu düzenlemenin güzel yanlarından bir diğer eski throw kodlarımızın hala aynı şekilde çalışmaya devam etmesi.

BİLGİ

Microsoft’un C#’a yaptığı tüm eklemeler ve değişiklikler ilk versiyondan bu yana her zaman önceki verisyonlar ile uyumlu olmuştur. Bu nedenle C# versiyonunu yükseltsek bile herhangi bir kod değişikliğine gerek kalmadan projelerimiz sorunsuz derlenir ve ,daha da önemlisi, farklı C# versiyonları arasında ,performans karakterisitikleri dışında (genelde pozitif yönde), çalışma anında beklenmedik bir davranış oluşmaz.

Expression Bodied Members

C# 6.0 ile birlikte Microsoft readonly sınıf özelliklerini ve metodlarını => ile ifade edilen lambda ifadeler olarak tanımlanabilmesini sağladı. C# 7.0 ile birlikte => kullanabileceğimiz yapılara yeni 3 tanesi daha eklendi; constructor, finalizer ve get/set propertyler. Her üç yapının da nasıl kullanıldığını aşağıdaki basit örnek ile görebilirsiniz.

public class StockInfo
{
    private decimal _price;
    private string _symbol;

    // Constructor
    StockInfo(string sym) => this._symbol = sym;
    
    //Finalizer (C++ jargonundaki destructor)
    ~StockInfo() => Debug.WriteLine("Finalized.");
   
   // property get ve set
   public decimal Price
   {
      get => this._price;
      set => this._price = value;
   }
   
   // property get ve set
   public string Symbol
   {
      get => this._symbol;
      private set => this._symbol = value;
   }
   
}

Genelleştirilmiş async Dönüş Tipleri

C# 5.0 ile birlikte hayatımıza giren asenkron metodların dönüş tipinin Task<T> olması zorunludur. Task<T> bir sınıf olduğu için bu tipten nesnelere heap’de üretilir. Value type döndüren asenkron metodlarımızın dönüş değerlerini de ihtiyaç olmadığı halde Task<T> içine sarmalamamız gerekir. Bu durumda stack’de oluşturulabilecek value type değerleri asenkron metodların kuralları gereği her koşulda heap’de oluşturulan Task<T> tipinden bir nesne içine alınır. Performans odaklı kod yazıyorsanız stack ve heap kullanımı ile ilgili aşağıdaki genel önerileri dikkate almalısınız

  • Stack’de sadece value type değerler yer alır ve erişim çok hızlıdır. Ancak stack kapasitesi sınırlı ve ön tanımlı olduğu için çok fazla sayıda değer tutulamaz.
  • Heap’de ise referance type (sınıflar) değerler yer alır ve erişim stack ile kıyaslandığında yavaştır. Ancak, heap için bir kapasite sınır yoktur ve donanımsal olarak varolan belleğin tamamı kullanılabilir

C# 7.0’da, 2. maddedeki yavaş erişim noktası dikkate alınarak çok özel bazı senaryolarda potansiyel performans iyileştirmesi sunabilecek ve aynı zamanda kodlama açısından esneklik de sağlayabilecek bir düzenleme yapıldı. Bu düzenleme ile önceden sadece Task<T> döndürebilen asenkron metodların GetAwaiter metodunu (asenkron desenini) destekleyen tüm tiplerden değer döndürmesi sağlanıyor.

Bu düzenlemeye örnek olması açsından hem de genel olarak asenkron metodlarda value type dönüş değerlerini desteklemek için Microsoft System.Threading.Tasks.Extensions NuGet paketinin içine ValueTask<T> tipini eklemiş. ValueTask<T> tipi özellikle yüksek maliyetli ve value type (int, decimal, float, bool vs) döndüren asenkron metodların sonuçlarını cachelemek için kullanılabilir.

Aşağıdaki örnek Microsoft’un dokümantasyon sitesinden alınmış bir ValueTask<T> kullanım örneği. Asıl hesaplama private (dışarıdan erişilemeyen) LoadCache isimli asenkron metod ile yapılıyor. Bu metodun maliyetinin yüksek olduğunu varsayarak public (dışarıdan erişime açık) CachedFunc metodu oluşturulmuş. CachedFunc ilk defa çağırıldığında LoadCache metodunu çağırır ve Task<int> tipinden dönüş değerinden ValueTask<int> tipinde bir değer oluşturur, sonraki çağırılarda ise doğrudan int tipinden olan ve cachelenmiş cacheResult değişkeninin değerinden ValueTask<int> oluşturup döndürür.

public ValueTask<int> CachedFunc()
{
    return (cache) ? new ValueTask<int>(cacheResult) : new ValueTask<int>(LoadCache());
}

private bool cache = false;
private int cacheResult;

private async Task<int> LoadCache()
{
    // simulate async work:
    await Task.Delay(100);
    cacheResult = 100;
    cache = true;
    return cacheResult;
}

Son Söz

C# 7.0 ile birlikte dile eklenen yeni özellikler benim çok hoşuma gitti. Umarım bu beğenimi ve yeni dil özelliklerini takip edilebilir ve akılda kalıcı örnekler ile size de aktarmayı başarabilmişimdir. C# 7.1 ve 7.2 versiyonları da çokatan yayınlandı ancak, bu minör versiyonlardaki değişiklikleri şimdilik ele almadım. İlerleyen günlerde yeni bir yazı ile veya bu yazının sonuna yapacağım eklemeler ile bu düzenlemeleri de size aktarmayı umuyorum.

Bu yazıyı beğendiyseniz Twitter’da takipçilerinizle paylaşabilir veya beni Twitter’da takip edebilirsiniz.